وقتی بحث ۵G مطرح می‌شود بسیاری از افراد به سرعت بالای آن فکر می‌کنند. اما این فناوری مزایای دیگری هم دارد که از سرعت مهم‌ترند.

۵G آماده است. اگر تصورتان از این فناوری، دانلود و بارگذاری صفحات وب با سرعت چند برابر است، تا اندازه‌ای حق با شما است؛ اما مزایای ۵G تنها به سرعت محدود نمی‌شوند. سلول‌های جدید ۵G نه‌تنها قادر به انتقال داده‌های بیشتر با سرعت بالاتر هستند بلکه از قابلیت اتصال فوری هم برخوردار هستند.

اینترنتِ درلحظه (real-time) در راه است و این به‌معنی قابلیت‌های ابری‌ِ درلحظه و تولید گروه جدیدی از وسایل الکترونیکی است که قادر به مبادله‌ی سریع داده‌ها و اطلاعات و اجرای تصمیم‌گیری‌های تقریبا آنی هستند.

خودروهای خودران، پهپادها، قطارها و بسیاری از وسایل دیگر از این فناوری بهره‌مند خواهند شد. قابلیت لمسی در اینترنت به‌اندازه‌ی دیدن و شنیدن اهمیت پیدا خواهد کرد. عصر جدیدی از وسایل الکترونیکی آغاز خواهد شد که در آن وسایلی مثل پوشیدنی‌ها، لباس‌های هوشمند و قابلیت اتصال همه‌چیز ممکن است. اینترنت اشیاء (IoT) به نوآوری‌های جدیدی دست خواهد یافت اما از همه‌چیز مهم‌تر باید به اقتصاد جدید مبتنی بر IoT در مقیاس صنعتی اشاره کرد.

البته هیچ‌کدام از این اتفاقات یک‌شبه رخ نمی‌دهند. سال‌ها طول خواهد کشید تا ۵G فراتر از هات‌اسپات‌های شهری (مناطقی با امکان دسترسی به اینترنت بی‌سیم) برود. ۵G به‌صورت برابر توزیع نخواهد شد؛ بلکه در درجه‌ی اول به مناطق شهری به‌ویژه سازمان‌ها تخصیص می‌یابد؛ گرچه ممکن است در بعضی نقاط اشخاص هم بتوانند از آن استفاده کنند. سال‌ها طول می‌کشد تا ۵G به فناوری رایج اتصال اینترنتی تبدیل شود.

بااین‌حال درصورتی‌که ۵G اجرا شود (و اگر این فناوری سود قابل‌توجهی برای شرکت‌های ارتباطی داشته باشد)، سرعت آن تنها برای تلفن‌های همراه به یک گیگابایت بر ثانیه خواهد رسید. در ادامه به پنج مزیت ۵G اشاره شده می‌کنیم که مهم‌تر از سرعت هستند.

۱.  کیفیت بهتر تماس‌های صوتی

واتس‌اپ برنامه‌ی مناسب و رایگانی است؛ اما اغلب افراد به‌دلیل کیفیت تماس صوتی از این قبیل اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کنند. کیفیت تماس‌های صوتی در واتس‌اپ و هر سرویس VoIP (پروتکل صورت روی اینترنت) مثل اسکایپ یا زوم، بسیار شفاف‌تر از تماس‌های شبکه‌ی تلفنی هستند. صوت باکیفیت اولویت طراحان شبکه‌های ۳G و ۴G نبوده است اما در ۵G می‌توانید انتظار تماس صوتی و ویدئویی واضح‌تر را برای رسیدن به صدای شفاف، دقیق و واقع‌گرا داشته باشید.

به‌مرورزمان، با سرویس Vo5G (صوت روی ۵G) کیفیت صوت از HD هم فراتر می‌رود. صوت باکیفیت بخشی جدانشدنی از سرویس‌های ۵G ازجمله تماس ویدئویی، حضور از راه دور (telepresence)، واقعیت افزوده (AR) وواقعیت مجازی (VR) خواهد شد.

۲. ظرفیت بیشتر

۵G بیشتر به ظرفیت وابسته است تا سرعت. یکی از مزایای مهم مشخصات ۵G، ارتباطات انبوه ماشینی یا mMTC است. با این قابلیت امکان اتصال یک‌میلیون دستگاه در هر کیلومترمربع وجود دارد. اما این ویژگی از چه نظر حائز اهمیت است؟ برای مثال یک استادیوم ورزشی را در نظر بگیرید. خود را در میان جمعیت ۵۰ هزار نفر تصور کنید که حتی یک سیگنال هم ندارید. در چنین شرایطی باید جستجوی امتیاز تیم‌های دیگر یا حتی پیام دادن در طول بازی را فراموش کنید.

اما در ۵G نه‌تنها می‌توان در چنین مسابقه‌ای آنلاین بود، ویدئوی زنده گرفت یا تماس تلفنی برقرار کرد، بلکه امکانات استادیوم ورزشی هم افزایش خواهد یافت. برای مثال چه لزومی به استفاده از صفحات نمایش و حتی صفحات امتیاز بزرگ در کل استادیوم است؟ برگزارکنندگان می‌توانند تصاویر را روی تلفن همراه یا تبلت تماشاچیان نمایش دهند.

حتی تماشاچیان می‌توانند به‌صورت زنده و باکیفیت HD فیلم‌برداری کنند و فیلم را به مخاطبان داخل خانه نشان دهند. به‌لطف ۵G حتی امکان فیلم‌برداری ۳۶۰ درجه و تماشای آن با هدست VR هم وجود خواهد داشت. ۵G محیط‌های شلوغ دیگر مثل فرودگاه و ایستگاه‌های قطار هم سودمند است و قابلیت اتصال در طول حرکت را هم بهبود می‌دهد.

۳. گروه‌بندی وسایل نقلیه (platooning)

URLLC (قابلیت برقراری ارتباط قابل‌اطمینان با تأخیر کم) یکی از مزایای کلیدی ۵G است که امکان برقراری ارتباط فوری و امن بین شبکه‌ها و دستگاه‌ها را می‌دهد. درنتیجه عصر خودروهای خودران آغاز می‌شود و وسایل نقلیه می‌توانند به مخابره‌ی سرعت و موقعیت دقیق در زمان واقعی بپردازند.

در فرآیندی به نام platooning (گروه‌بندی وسایل نقلیه برای افزایش ظرفیت جاده‌ها) و افزایش سرعت حرکت ترافیک جاده‌ای از C-V2X یا V2X (مبنای اتصال وسایل نقلیه به همه چیز) استفاده می‌شود. با قابلیت ۵G گروهی از وسایل نقلیه می‌توانند به یکدیگر متصل شوند و تنظیمات سرعت و ترمز را با یکدیگر تطبیق دهند. در چنین شرایطی زمان واکنش برای ترمز به صفر کاهش پیدا می‌کند.

وسایل نقلیه با قابلیت ۵G می‌توانند سرعت و ترمز را با یکدیگر تطبیق دهند

در این فرایند، به‌طورکلی وسیله‌ی نقلیه‌ی جلوی صف، تعیین‌کننده‌ی سرعت است. اگرچه این قابلیت به‌طورکلی بر رانندگی و تمام خودروها تأثیر می‌گذارد اما کاربرد اصلی آن در کامیون‌ها و یدک‌کش‌ها و حمل‌ونقل مطمئن، بهینه و درعین‌حال کاهش آلودگی‌های کربنی است. به‌گفته‌ی گونار تورنمالم، سرپرست پیش‌توسعه‌ی اسکانیا:

این ایده ظرفیت بهبود جریان‌های ترافیک در بزرگراه‌ها و کاهش اثر محیطی حمل‌ونقل را دارد و می‌تواند تا ۲۵ درصد سوخت کامیون‌ها را کاهش دهد؛ اما درصورتی‌که این فناوری به بازار برسد، کامیون‌هایی از برندهای مختلف می‌توانند یکدیگر را پیدا کنند؟ باتوجه‌به این سؤال، جنگ فرمتی دور از ذهن نیست.

۴. پخش موبایل

همین حالا هم می‌توانید ویدئوی ۳۶۰ درجه‌ی VR در فیسبوک پخش کنید، اما کیفیت آن بسیار ضعیف خواهد بود. برای اخبار فوری هم کیفیت ویدئویی بسیار پائین است. پوشش خبری، مسابقه‌ و رویدادهای ورزشی زنده باید وارد عصر ۴K شوند و سپس از ۸K، AR و VR هم فراتر بروند؛ اما ۵G می‌تواند پخش زنده را متحول کند؟

شرکت‌های AT&T و LiveU در حال پیاده‌سازی ۵G روی واحدهای پخش پرتابل HEVC (کدگذاری ویدئویی بهینه) هستند. آن‌ها تأثیر واقعی و بهبود عملکرد فناوری ۵G روی تولید ویدئویی پخش زنده را با استفاده از واحدهای پخش پرتابل LiveU HEVC تست می‌کنند. به‌این‌ترتیب پخش‌کننده‌ها می‌توانند از مزیت سرعت بالا و تأخیر کم ۵G استفاده کنند. آوی کوهن، رئیس عملیات و یکی از بنیان‌گذاران LiveU می‌گوید:

ما ۵G را پیشرفتی ضروری برای صنعت پخش می‌دانیم که اخبار فوری، مسابقه‌ها و رویدادهای زنده را متحول خواهد کرد. طبق پیش‌بینی ما این فناوری امکانات بیشتر ازجمله کانال‌های چندگانه‌ی صوتی، تولیدات چندویدئویی از راه‌حل پرتابل، استریمینگ ۴K و خروجی ویدئویی باکیفیت را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد.

  ۵. سلامت انسان

بااینکه ۵G با تغییرات مثبتی همراه است، اما مانند تمام فناوری‌های جدید معایبی هم دارد. شاید بزرگ‌ترین نگرانی در مورد ۵G مشکلات سلامتی انسان یا به زبان دقیق‌تر احتمال ابتلا به سرطان باشد که به‌دلیل افزایش تعداد آنتن‌ها در مناطق شهری و ساخت شبکه‌های ۵G افزایش پیدا می‌کند. در نوامبر ۲۰۱۸، بیش از ۱۸۰ دانشمند به‌دلیل مشکلات بالقوه‌ برای سلامت انسان خواستار توقف پیاده‌سازی شبکه‌های ۵G شدند.

بزرگ‌ترین نگرانی، افزایش آسیب‌پذیری دربرابر میدان‌های الکترومغناطیسی فرکانس رادیویی است که به‌دلیل نصب شبکه‌های موبایل و روترهای Wi-Fi به وجود می‌آیند. از طرفی شواهدی هم وجود دارند که این نگرانی‌ها را تقویت می‌کنند. دکتر ال هارل، استاد تومورشناسی دانشگاه اوربرو در سوئد می‌گوید:

صنایع ارتباطات راه دور در تلاش‌اند این فناوری را پیاده‌سازی کنند که با پیامدهای مضر و ناخواسته‌ای همراه است. پیامدهایی برای سلامت انسان، گیاهان و حیوانات که هرگز در مورد آن‌ها بحث نشده است.